Комсомольски районӗнчи Вутлан ялӗ ял тӑрӑхӗн администрацийӗ пулӑшнипе тата хӑйсем тӑрӑшнипе кӗпер тунӑ. Вӑл тӗп урампа Чапаев урамне ҫыхӑнтарать.
Унччен ҫынсене те, выльӑх-чӗрлӗхе те пӗр урамран теприне ҫитме йывӑр пулнӑ. Кӗпер тумашкӑн пӗренесене харпӑр усламҫӑ кӳрсе килнӗ, хӑмасемпе ял тӑрӑхӗн администрацийӗ тивӗҫтернӗ. Пӑтасемпе ытти хатӗр-хӗтӗре ҫынсем килӗсенчен илсе тухнӑ.
Халӑх кӗпере 3 кунра туса пӗтернӗ.
Вӑхӑт иртнӗҫемӗн кашни ҫынах ватӑлать, юратнӑ ӗҫне хӑварса тивӗҫлӗ канӑва тухать. Ку пуриншӗн те тенӗ пекех йывӑр тапхӑр.
Ҫакна тӗпе хураҫҫӗ Комсомольски районӗнчи Ҫӗнӗ Мӑрат ялӗнчи культура ҫурчӗн ӗҫченӗсем. Кунта «Ватӑ ӑшши» клуб ӗҫлет.
Ҫак клуб темиҫе ҫул ӗҫлет. Унта ҫӳрекенсем — вырӑнти йӑла-йӗркене пӗлекенсем. Уйрӑмах Иосиф Ильин, Ольга Басникова, Лидия Борисова, Раиса Иванова, Лидия Евдокимова, Раиса Петрова, Мария Васильева хастар — ялти, районти пӗр мероприятирен те юлмаҫҫӗ.
Культура ӗҫченӗсем тата «Ватӑ ӑшши» клуб пайташӗсем йӑла-йӗркене вӗренеҫҫӗ, вырӑнти халӑх юррисене ҫырса илеҫҫӗ, асаилӳ каҫӗсене йӗркелеҫҫӗ, хӗрарӑмсен пуҫ хатӗрӗсене ӑсталаҫҫӗ.
Хӑш чухне ватӑсем Серафим аттепе те курнӑҫаҫҫӗ.
Чӑваш Республикин культура министрӗ Вадим Ефимов пултарулӑх коллективӗсем хӗрӳ ӗҫ ҫи вӑхӑтӗнче тыр-пул ӑстисем патне тухса ҫӳрес ыйтӑва тӑтӑшах ҫӗклет тесе хыпарлать «Каҫал ен» хаҫат.
Комсомольски районӗнчи агитбригадӑсем ял ӗҫченӗсемпе тӗл пулас тесе уй-хире, йӗтемсем ҫине тухса ҫӳрессине анлӑ йӗркеленӗ. Кашни ял тӑрӑхӗнчех культура ӗҫченӗсем хресчене юрӑ-ташӑпа хавхалантарасси ҫине пысӑк тимлӗх уйӑраҫҫӗ.
Кӗҫӗн Ҫӗрпӳелӗнчи информаципе культура центрӗн ӗҫченӗсем те ӗҫтешӗсенчен юлмаҫҫӗ иккен. Акӑ, иртнӗ кунсенче «Сюрбеево» хуҫалӑхӑн йӗтемӗ ҫинче тата выльӑх-чӗрлӗх ферминче ӗҫлекенсене хӑйсен пултарулӑхӗпе савӑнтарнӑ. Альбина Любимова, Галина Родионова, Лариса Дюкина тата Галина Лукиянова, Анатолий Школьников купӑсҫӑ шӑрантарнӑ чуна пырса тивекен е кулӑшла юрӑсем, шӳтсем канакан рабочисен кӑмӑлне ҫӗкленҫ. Куракансем пире алӑ ҫупса чӗререн тав тунӑ, татах та килсе ҫӳреме ыйтнӑ.
«Восход» ТМЯП тата «Слава картофелю» (чӑв. Ҫӗрулмие — чыс) агрофирма ӗҫченӗсене те пултарулӑхпа паллаштарма хатӗрленнине пӗлтереҫҫӗ.
Ҫурхи кун ҫулталӑк тӑрантарать тетпӗр те, кӗрхи кун та питӗ яваплӑ. Хальхи вӑхӑтра хуҫалӑхсенче тӗш тырӑ вырассипе ҫине тӑраҫҫӗ.
Паянхи куна илсен, Елчӗк районӗнчи хресченсем пӗрчӗллӗ тата пӑрҫа йышши культурӑсене ҫурри ытла ҫулса илме ӗлкӗрнӗ. Сӑмах май каласан, ытти районпа танлаштарсан вырма лаптӑкӗ вӗсен — пуринчен пысӑкки, 20,6 пине яхӑн.
Тӗш тырӑна ҫулса илессипе ҫавӑн пекех Шӑмӑршӑ, Ҫӗмӗрле, Патӑрьел тата Комсомольски районӗсем малта пыраҫҫӗ. Вӗсем пурте вырмалли лаптӑкран 30 ытла проценчӗ ҫинчен ҫулса илме ӗлкӗрнӗ. Тӗшӗленӗ лаптӑк тӑрӑх пӑхсан та маларах асӑннӑ районсем малтисен ретӗнче. Хыҫалта хальлӗхе Улатӑр районӗ пырать. Ӗҫе вӑл 11,9 процент кӑна пурнӑҫланӑ.
Республикипе пӗтӗмӗшле илсен, тӗш тырӑна 75,8 пин гектар ҫинче тӗшӗленӗ, ку вӑл 27,3 процент тенине пӗлтерет.
Оперативлӑ кӑтартусем тӑрӑх пӑхсан, тухӑҫ гектар пуҫне вӑтамран 20,4 центнера ларать.
Комсомольски районӗнчи Асанкасси ялӗнче пурӑнакан Надежда Спиридоновна Леонтьева ҫурлан 1-мӗшӗнче 100 ҫулхи юбилейне уявланӑ. Кинемее саламламашкӑн тӳре-шара килнӗ.
Надежда Спиридоновнӑн ҫемйи пысӑк пулнӑ. Ашшӗ-амӑшӗ тӑватӑ ача ҫуратса ӳстернӗ. Надежда Спиридоновна тӑватӑ класс пӗтерсен килти хуҫалӑхра ӗҫленӗ, унтан Ульянов ячӗллӗ колхоз бригадинче вӑй хунӑ.
Вӑрҫӑ вӑхӑтӗнче Надежда Спиридоновна Иваново облаҫӗнче ӗҫленӗ. Вӑл «Тӑван ҫӗршывӑн 1941-1945 ҫулсенчи Аслӑ вӑрҫинче хастар ӗҫленӗшӗн» медале тивӗҫнӗ. Вӑл — ӗҫ ветеранӗ те. Ӑна 1994 ҫулта Тутар Республикин Хисеп грамотипе те чысланӑ.
Вӑрҫӑ пӗтсен салтаксем фронтран таврӑннӑ. Надежда Спиридоновнӑн ҫемйи вара пӗр ывӑлне кӗтсе илеймен. Вӑл 1944 ҫулта пуҫ хунӑ. Вӑрҫӑ хыҫҫӑн Надежда Спиридоновна колхозра ӗҫленӗ.
Шел те, вӑл ҫемье ҫавӑрман. Унпа тантӑш каччӑсенчен чылайӑшӗ вӑрҫӑран таврӑнман. Надежда Спиридоновна вара хӑйӗнчен ҫӑмрӑкраххине качча тухман.
Ҫурлан 3-мӗшӗнче Комсомольски районӗнчи Тукай ялӗнчи этнокультура паркӗнче Чӑваш наци телекуравӗ «Эх, юррӑм, янӑра!» каларӑм ӳкернӗ. Унта «Вата ӑшши» (ҫӑлкуҫра ҫавӑн пек ҫырнӑ) клуб пайташӗсем, «Шурӑмпуҫ» халӑх фольклор ансамблӗ, «Шӑпчӑксем» ача-пӑча фольклор ансамблӗ хутшӑннӑ.
«Вата ӑшши» клубӑн хастарӗсем Ольга Басникова, Елизавета Евдокимова, Раиса Петрва, Раиса Иванова, Мария Васильева, Лидия Борисова, Иосиф Ильин чӑвашсен ӗлӗкхи юррисене тӑмрапа юрланӑ.
«Шӑпчӑксем» чӑваш юррисене шӑрантарнӑ, ташланӑ, вылянӑ. «Шурӑмпуҫ» та чӑвашсен юррисене юрланӑ.
Тукай ял тӑрӑхӗнче аслисем кӗҫӗннисене йӑла-йӗркене вӗрентме тӑрӑшаҫҫӗ.
Сӑнсем (17)
Йӗпреҫ поселокӗ ҫулсерен ҫурла пуҫламӑшӗнче уява пухӑнать. Кӑҫал ҫурлан 2-мӗшӗнче йӗпреҫсем 121-мӗш ҫуралнӑ кунне паллӑ тунӑ.
Илемлетнӗ пӑравус артистсене парка илсе ҫитернӗ хыҫҫӑн уяв уҫӑлнӑ. Йӗпреҫ районӗн пуҫлӑхӗ Александр Яковлев, район администрацийӗн пуҫлӑхӗ Николай Чугаров тата ыттисем етешӗсене уявпа саламланӑ. Александр Яковлев Валентина Ивановӑна, Надежда Масловӑна, Раиса Ивановӑна Йӗпреҫ район администрацийӗн Хисеп грамотипе чысланӑ. Йӗпреҫре ӗҫлекен ытти ҫынсем те грамотӑсене тивӗҫнӗ.
Унтан хӑнасене тата йӗпреҫсене районти ача-пӑча, фольклор, эстрада, ташӑ ушкӑнӗсем сцена ҫинче савӑнтарнӑ. Кун хыҫҫӑн Анатолий Алясов юрӑҫ юрӑсем шӑрантарнӑ. Ҫавӑн пекех уявра Комсомольски районӗнчи Александровка ял тӑрӑхӗнчи «Родники» ансамбль, Вӑрнарти «Тивлет» юрӑпа ташӑ ансамблӗ, чӑваш эстрада артисчӗсем, Шупашкарти «Волжане» вокалпа инструмент ансамблӗ сцена ҫине тухнӑ.
Уяв спорт ӑмӑртӑвӗсемсӗр иртмен. Йӗпреҫри чи вӑйлӑ ҫын ятне Роман Ковальчик тивӗҫнӗ.
Чӑваш Енри 9 районта пушар тухас хӑрушлӑх IV класс пулнине палӑртнӑ. Чи пысӑк класс пиллӗкмӗш шутланать. Шӑрӑх ҫанталӑк тӑнӑран Улатӑр, Патӑрьел, Вӑрнар, Йӗпреҫ, Канаш, Комсомольски, Шӑмӑршӑ, Елчӗк, Тӑвай районӗсенче пушар тухас хӑрушлӑх пысӑк пулнине палӑртнӑ.
Республикӑра вӑрмансене ятарлӑ хурал сыхлать. Пушар хӑрушсӑрлӑхӗн йӗркине пӑхӑнман ҫынсене дисциплинарлӑ, административлӑ явап тыттарма пултарӗҫ. Хӑш-пӗр тӗслӗхпе пуҫиле ӗҫ те пуҫарма пултараҫҫӗ.
Йӗркене пӑснӑ граждансене 2–4 пин тенкӗлӗх штрафлама ирӗк пур. Должноҫри сӑпатсене – 15–30 пин тенкӗлӗх. Юридици сӑпачӗсен 400 пин тенкӗрен пуҫласа 1 миллион тенкӗ таран штраф тӳлеме тивӗ.
Чӑваш наци музейӗнче «Ҫемье музейӗ» сӑнӳкерчӗксен конкурсне пӗтӗмлетнӗ. Конкурса республикӑри 251 сӑн ярса панӑ. Вӗсенче Шупашкарпа Ҫӗнӗ Шупашкар хулисенчи, Красноармейски, Хӗрлӗ Чутай, Комсомольски тата ытти районти 70 ҫемье пурнӑҫӗпе историйӗ сӑнланнӑ.
Фотоконкурс ҫӗнтерӳҫисене нумаях пулмасть чысланӑ. Парнесене хулари кредит учрежденийӗсенчен пӗри уйӑрса пулӑшнӑ.
«Ҫемье йӑли-йӗрки» номинацире Карповсем, Вастуловсем, Чеченешкинсем, Кашутинсем, Максимовсем тата Рубцовсем ҫӗнтернӗ; «Ҫемье историйӗнче» — Зотовсем, Фадеевсем, Платоновсем, Приезжевсем, Удяковсем, Степановсем, Трифоновсем, Чевеляксем; «Ҫемье реликвийӗнче» — Мироновсем тата Шегердюковсем; «Ҫемье коллекцийӗнче» — Давыдовсемпе Блиновсем. Куракансене килӗшнӗшӗн уйӑракан парнепе Руссовсене палӑртнӑ.
Ҫӗнтерӳҫӗсене чыслани вӑйӑ-кулӑпа вӗҫленнӗ.
Сӑнсем (14)
Патӑрьел районӗнчи Ҫӗньялти «Илем» фольклор ансамблӗ нумаях пулмасть Турханти психоневрологи центрӗнче пулнӑ. Унта пурӑнакансем вӗсене хапӑлласа кӗтсе илнӗ. Зал лӑк тулли пулнӑ.
«Илем» фольклор ансамблӗ 1991 ҫулта йӗркеленнӗ. Ун чухне унӑн ертӳҫи мусӑкҫӑ, вӗрентекен, ЧР культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ, ЧР тава тивӗҫлӗ вӗрентекенӗ Владимир Антонов пулнӑ. Паянхи кун та вӑл ушкӑна ертсе пырать.
«Илем» фольклор ушкӑнне 1999 ҫулта халӑх ятне панӑ. Вӑл Патӑрьел, Улатӑр, Комсомольски, Шӑмӑршӑ, Елчӗк районӗсенче, Шупашкарта, Чӗмпӗрте, Мускавра, Чӗмпӗр районӗнчи Чӑнлӑ районӗнче, Тутарстанри Пӑва, Теччӗ районӗсенче концертпа пӗрре мар пулнӑ.
+25.3 °C